Abstract

Deze bachelorproef bespreekt de kenmerken van een goede, effectieve begrijpend leesdidactiek in de lesmethodes Nederlands van het Vlaamse secundair onderwijs.

In december publiceerde de OESO het recentste PISA-onderzoek met een duidelijke achteruitgang van de leesvaardigheid van de Vlaamse 15-jarigen. Ook de vorige PISA-rondes en de dalende PIRLS-resultaten uit 2016 vertoonden deze negatieve trend. Deze daling inspireerde ons onderzoek om een tool te ontwikkelen om na te gaan hoe lesmethodes Nederlands tegemoetkomen aan de kenmerken van goed leesonderwijs.

Met een effectieve didactiek als doel, brachten we alle kenmerken en criteria in kaart die begrijpend lezen stimuleren op basis van recente onderzoeksliteratuur.

Verder spelen niet alleen de lesmethodes Nederlands, maar ook andere factoren een belangrijke rol bij begrijpend lezen. Om een volledig beeld te geven, onderzochten wij welke methode-onafhankelijke criteria binnen en buiten het onderwijs een invloed uitoefenen op het begrijpend leesproces van leerlingen.

Op basis van dit alles ontwikkelden wij de Checklist Begrijpend Lezen. Dit hanteerbaar instrument maakt het mogelijk om te evalueren in welke mate een methode Nederlands de leesvaardigheid bij de leerlingen stimuleert en/ of hindert. Mede door feedback van Vlaamse en Nederlandse onderwijsexperts konden wij deze checklist nader uitwerken.

Ten slotte besloten wij een Test-Aankoop-Onderzoek te modelleren. Wij selecteerden de lesmethode Impact NU 1. Aan de hand van de checklist gingen we na in welke mate deze lesmethode voldoet aan de eisen van een goede, effectieve begrijpend leesdidactiek.

Via onze checklist wensen wij in de toekomst goed begrijpend leesonderwijs te kunnen ondersteunen en optimaliseren.